phpMyAdmin dùng quản trị cơ sở dữ liệu MySQL hoặc MariaDB

MySQL, MariaDB được dùng rất phổ biến để làm cơ sở dữ liệu chính thức cho các dự án nguồn mở, các trang web dùng ngôn ngữ lập trình PHP, Python. Cơ sở dữ liệu này rất thường đi chung với PHP đến mức tạo thành thuật ngữ LAMPP/ LEMP stack. PHP thì là một ngôn ngữ lập trình khá bẩn bựa, khi mà số lập trình viên viết mã mức nghiệp dư rất đông đảo dẫn đến một ca khá hài hước: người viết code không có khả năng đánh lệnh để làm việc với dữ liệu. Công cụ GUI cho MySQL lại không có sẵn hoặc mua đắt tiền, cũng như kết nối từ client lên server từ xa lại không phải là cách dùng phổ biến khi dùng MySQL, MariaDB. Đó chính là lý do khởi đầu để rồi phpMyAdmin trở thành một đế chế.

phpMyAdmin có giao diện như thế nào?

Khẩu hiện của phpMyAdmin đó là “mang MySQL lên Web” (Bringing MySQL to the web), và họ không hề hô khẩu hiệu tí nào. phpMyAdmin là một mã nguồn mở được tích hợp như công cụ mặc định để quản trị MySQL/ MariaDB trên các web panel thông dụng dùng ở shared hosting của hàng ngàn nhà cung cấp hosting khắp thế giới.

Ngay sau đăng nhập, một màn hình được chia 2 phần: một dải bên trái liệt kê các cơ sở dữ liệu đang có với quyền của người dùng vừa đăng nhập, và phần hiển thị lớn bên phải làm màn hình hiển thị, thao tác, nhập liệu chính.

Nếu bạn là dân nghiệp dư, chỉ là làm web kiểu cài đặt WordPress thì cũng nên biết sơ qua một phần mềm dùng để thao tác với cơ sở dữ liệu luôn loanh quanh các thao tác CRUD (create – tạo, read – đọc, update – sửa/ cập nhật, delete – xoá) hoặc gọi nhanh là tạo, đọc, sửa, xoá. Vậy thì, phpMyAdmin cung cấp các chức năng này, nó giống bảng điều khiển của thiết bị mấy móc vậy. Trong khi đó MySQL hoặc ariaDB là phần động cơ, lõi của máy móc.

(1) cho bạn biết bạn đang thao tác trên cơ sở dữ liệu, cái này rất quan trọng đối với những người có nhiều cơ sở dữ liệu giống nhau, mỗi cái tương ứng với một website, không chú ý thao tác nhầm có thể nguy hiểm.

(2) thanh menu cung cấp tất cả chức năng liên qua đến CRUD và xem thông tin mọi mặt của MySQL và của môi trường server, của bản thân phpMyAdmin.

(3) đến (8) là những cửa sổ thông tin cho biết một số thứ người dùng thường cần biết, xem được ngay mà không cần phải lục lọi trong hệ thống menu (2) phức tạp.

Ngoài ra, còn có một thanh ở chân trang màn hình, ở đó có thể là trạng thái hoặc lời cảnh báo hệ thống đang có vấn đề gì đó nghiêm trọng cần khắc phục, xử lý.

Làm quen với phpMyAdmin kiểu thực hành cho dân chưa biết gì

Sử dụng phpMyAdmin trong thực tế không cần mất tiền, bạn chỉ cần có tin thần hỏi hỏi, rất nhiều “phòng thực hành ảo” trên mạng hoàn toàn miễn phí, đủ chức năng để bạn luyện tập. Nào, chúng ta thử ngay và luôn nhé.

Truy cập vào trang https://demo.phpmyadmin.net/STABLE/index.php , ở mục Username: điền root rồi bấm nút Log in bên dưới (cuối trang). Bạn có thể chọn tiếng Việt trên đó nếu không tự tin với tiếng Anh. Chúng tôi khuyên cứ để tiếng Anh vì vọc IT mà tiếng Việt có nhiều khi không hiểu được, từ ngữ nghe cứ xa lạ.

Thử tạo một cơ sở dữ liệu mới, đặt tên luôn là tiếng Anh hoặc việt không dấu, dùng chữ thường, không chứa khoảng trắng, không ký tự đặc biệt, không bắt đầu bằng con số.

Lần lượt thực hiện các bước như trên hình, chỉ lưu ý (3) luôn luôn chọn như vậy về sau khi bạn sử dụng trong thực tế vì Unicode gần như là bảng mã chuẩn mực cho các nội dung hỗ trợ mọi ngôn ngữ trên thé giới hiện nay.

Sau (4), một thông báo No tables found in database. hiện ra, đây không phải là lỗi hay vấn đề gì nghiêm trọng cả, bởi vì cơ sở dữ liệu mới tạo ra là rỗng hoàn toàn. Nếu bạn thực hành về cơ sở dữ liệu quan hệ bạn có thể tiếp tục tạo các bảng, các trường (cột) dữ liệu. Còn nếu chỉ là dân nghiệp dư, tới đây xem như xong, phần còn lại có thể là bạn import dữ liệu có sẵn vào hoặc phần mềm khi cài đặt sẽ làm giúp bạn.

Thao tác với phpMyAdmin cho dân làm Web

Xin nói luôn là ở đây chỉ hướng dẫn ở mức nghiệp dư, bạn đã là dân chuyên nghiệp hoặc đi chỗ khác chơi hoặc gửi bài thêm cho chúng tôi, đừng có đọc rồi phàn nàn rằng bài viết không phù hợp với khẩu vị nhé.

Trong web panel của bạn (chúng tôi nghĩ rằng hoặc bạn sử dụng cPanel hoặc DirectAdmin) mở phpMyAdmin ra, dưới đây minh hoạ với cPanel:

Trên màn hình chính DirectAdmin đánh mắt sang bên phải, góc trên có mục Quick Link xem có phpMyAdmin ở đó thì click cho nhanh.

Bạn thử tạo một cơ sở dữ liệu rỗng rồi Import dữ liệu có sẵn vào xem sao nhé. Thao tác khá dễ, trông giống như sau:

Hãy tìm kiếm dữ liệu với các từ khoá được gọi ý như là MySQL dump data sample, sql file MySQL for practices, hoặc vào đây https://www.mysqltutorial.org/mysql-sample-database.aspx

Vậy là bạn đã có một thoáng lướt qua một phần mềm quản trị cơ sở dữ liệu trên nền Web rất thông dụng, dễ sử dụng. Có câu hỏi nào, mạnh dạn đăng ký thành viên và thảo luận nhé.