Học tập suốt đời là một thành phần thiết yếu trong việc xây dựng lực lượng lao động cạnh tranh trong thế giới thay đổi nhanh chóng ngày nay. Nó đề cập đến các cơ hội cho người lao động trưởng thành liên tục phát triển và nâng cao kiến thức và kỹ năng cần thiết cho việc làm. Để hỗ trợ học tập suốt đời, các đô thị khắp thế giới đang nhận ra tầm quan trọng của việc xây dựng các hệ thống học tập suốt đời công bằng và dễ tiếp cận.
Rất lâu trước COVID-19, học tập suốt đời là một thành phần quan trọng trong việc xây dựng lực lượng lao động cạnh tranh. Giáo dục và đào tạo sớm trong cuộc đời của một người không còn có thể được dựa vào để chuẩn bị cho người lao động cho nhiều công việc trong suốt sự nghiệp của họ. Thay vào đó, người lao động ngày càng phải đối mặt với sự cần thiết phải trở thành người học suốt đời. Nhưng đặc biệt là trong giai đoạn thay đổi chưa từng có và không chắc chắn này, việc cung cấp cho người lao động những công cụ họ cần để điều hướng thành công thị trường lao động đang thay đổi trong suốt sự nghiệp của họ là một yêu cầu kinh tế quốc gia cấp bách.
Khi học tập suốt đời ngày càng trở nên quan trọng trong cả ngắn hạn và dài hạn, nó đặt ra câu hỏi làm thế nào để xây dựng một hệ thống hỗ trợ nó. Càng ngày, các trí thức và quan chức Việt Nam càng nhận ra tầm quan trọng của việc xây dựng các hệ thống học tập suốt đời công bằng, dễ tiếp cận để giúp người dân nâng cao sức cạnh tranh lao động trong nước, thăng tiến trong sự nghiệp và có thể xuất khẩu lao động mang lại nguồn ngoại tệ không nhỏ.
Các thành phố công nghiệp hóa khắp cả nước có nguồn lực đáng kể để đáp ứng thách thức này. Các thành phần dân chúng từ các tổ chức giáo dục nổi tiếng cho tới các lò dạy thêm, luyện thi đều hăng hái cung cấp nhưng khóa đào tạo phong phú, sáng tạo, thiết thực cho đến các nhà tuyển dụng và các tổ chức xã hội, phi lợi nhuận.
Bên cạnh đó, thị trường lao động vẫn chủ yếu mang tính khu vực và nhiệm vụ của các cơ sở giáo dục và đào tạo tồn tại ở các đô thành trong nhiều trường hợp là phục vụ chính các thị trường địa phương này.
Tuổi 40 không kiếm được việc là lỗi của bạn!?
Theo quan sát, người ta nhận thấy rằng thị trường lao động Việt Nam năm 2023 này là một cuộc cạnh tranh khốc liệt. Không bàn đến bạn đang có trình độ như thế nào bạn đều có khả năng mất việc như nhau. Nhưng không phải người có bằng đại học trở lên dễ kiếm việc hơn lao động phổ thông.
Vấn đề cận nhìn nhận ở đây là thị trường sớm đào thải những người có tuổi. Những người năng lực thấp dù có thể bằng cấp cao cũng là đối tượng dễ bị tổn thương trong cái sàng việc làm đang xoay tít mòng mòng này. Bạn còn ở trên sàng hay rớt xuống sàng và đang vặt vẹo?
Thất nghiệp sẽ chỉ biến mất khi thời gian thất nghiệp bạn phải tìm cách nâng cao năng lực, kỹ năng bản thân lên để kiếm việc chứ không phải là ngồi đó đợi việc để rồi sức khỏe hao mòn, trình độ, kỹ năng thiếu trui rèn mà lụt bại để rồi không chỗ nào nhận khi nhìn vào hồ sơ thấy có từ 6 tháng trở lên thất nghiệp mà cũng chẳng thấy làm gì để gọi là “giữ phong độ”.
Những việc nên làm để có thể cạnh tranh công bằng, sòng phẳng trên thị trường lao động?
Học tập suốt đời là một hành trình đòi hỏi phải lập kế hoạch và cống hiến. Dưới đây là một số mẹo và chiến lược để giúp bạn lập kế hoạch và học tập suốt đời:
Đặt mục tiêu
Xác định những gì bạn muốn đạt được thông qua học tập suốt đời. Đặt các mục tiêu cụ thể, có thể đo lường được, có thể đạt được, có liên quan và có giới hạn thời gian (tra cụm từ S.M.A.R.T. bạn nhé). Ví dụ: bạn có thể đặt mục tiêu học một kỹ năng mới trong một khung thời gian cụ thể hoặc hoàn thành một số khóa học trực tuyến nhất định trong một năm.
Tạo kế hoạch học tập
Phát triển lộ trình phác thảo các bước bạn cần thực hiện để đạt được mục tiêu của mình. Chia nhỏ mục tiêu của bạn thành các cột mốc nhỏ hơn và xác định các nguồn lực và cơ hội học tập có sẵn cho bạn. Hãy xem xét nhiều lĩnh vực trong cuộc sống của bạn, không chỉ công việc.
Nắm bắt việc học tập tự định hướng
Làm chủ hành trình học tập của bạn bằng cách tìm kiếm cơ hội học tập liên tục. Điều này có thể bao gồm đọc sách, tham dự hội thảo trên web hoặc hội thảo, tham gia các khóa học trực tuyến hoặc tham gia mạng lưới chuyên nghiệp.
Đa dạng hóa phương pháp học tập của bạn
Khám phá các kỹ thuật học tập khác nhau và tìm ra những gì phù hợp nhất với bạn. Một số chiến lược hiệu quả bao gồm sử dụng nhiều kỹ thuật học tập khác nhau, dạy cho người khác những gì bạn đã học, kết nối thông tin mới với kiến thức hiện có và tìm kiếm kinh nghiệm thực hành.
Quản lý thời gian của bạn một cách hiệu quả: Ưu tiên học tập suốt đời bằng cách phân bổ thời gian dành riêng cho các hoạt động học tập. Tạo một lịch trình hoặc thói quen cho phép bạn cân bằng các cam kết khác trong khi vẫn dành thời gian cho việc học.
Luôn tò mò và cởi mở
Nuôi dưỡng tư duy phát triển và đón nhận những thách thức mới. Hãy tiếp thu phản hồi và xem sai lầm là cơ hội để phát triển.
Tận dụng công nghệ
Tận dụng các tài nguyên kỹ thuật số như các khóa học trực tuyến, ứng dụng giáo dục, podcast và cộng đồng ảo để nâng cao trải nghiệm học tập của bạn.
Hãy nhớ rằng học tập suốt đời là một quá trình liên tục, và điều quan trọng là phải duy trì động lực và cam kết với mục tiêu của bạn. Bằng cách làm theo các mẹo và chiến lược này, bạn có thể tạo một kế hoạch được cá nhân hóa cho việc học tập suốt đời phù hợp với sở thích và nguyện vọng của bạn.