Biểu tượng website Khó ăn cát bê tông

Danh mục: Phần mềm tiện ích

Chấm dứt nỗi đau quản lý mật khẩu với Bitwarden

Bài này nói về việc quản lý mật khẩu tập trung để sử dụng dễ hơn, còn có an toàn hơn như một số người nói thì đó là việc bạn tự xét lấy, vì cái đó khó có thể biết đâu là đâu. Bài chia làm 2 phần, nều bạn có sử dụng Lastpass và muốn chuyển sang Bitwarden thì đọc phần 1 và 2, còn nếu bây giờ chỉ muốn sử dụng Bitwarden thì kéo xuống đọc luôn phần 2.

Phần một: xuất dữ liệu ra từ Lastpass

Chúng tôi sử dụng Lastpass từ lâu rồi, từ trước khi Lastpass được LogmeIn mua lại. Không nhớ chính xác thời điểm sử dụng Lastpass nhưng nhớ thời đó nó như một ngôi sao trên bầu trời. Nhưng một ngày, khi Firefox 57 ra đời thì bắt đầu chệch choạc, nỗi đau bắt đầu xuất hiện.

Nhưng vì chỉ sử dụng trên máy tính chạy Linux với trình duyệt Firefox mà thôi, cũng không có nhiều mật khẩu để quản lý, cũng chẳng xài app iếc gì trên điện thoại nên mất công login vào web của Lastpass và dùng khi chờ đợi có bản phát hành tương thích với Firefox 57.

Sau khi đã tương thích được Firefox 57 rồi, giá cứ tăng liên tục mới đầu đâu đó 1$/ tháng, giờ đã lên 2$. Mà tăng giá thôi không nói, có thể do trượt giá, gì gì đó thì ai chê mắc có thể chọn dịch vụ khác. Chúng tôi sử dụng cá nhân nhưng cứ được gợi ý mấy thứ liên quan doanh nghiệp… liên tục chào mời nâng cấp các kiểu, với giá cũng ngán.

Chuyện giá cả cũng bỏ qua một bên nhưng việc ôm đồm nhiều thứ vào bắt đầu khiến cho bản chất quản lý mật khẩu đã trở thành mớ hỗn độn: không thể login, chậm trình duyệt, thao tác nạp lên quá lâu,… khiến cho chất lượng dịch vụ ngày càng đi xuống, xa rời giá trị cốt lõi ban đầu.

Vậy là hôm nay đây, chúng tôi nghỉ chơi với Lastpass, chuyển sang một dịch vụ khác dù có thể còn nhiều tháng nữa mới phải gia hạn tiếp theo, giờ chưa phải bỏ tiền. Nhưng chúng tôi quyết định nhảy khỏi tàu Titanic để chấm dứt nổi đau.

Xuất dữ liệu khá đơn giản, click vào biểu tượng của Lastpass trên khu vực Addons của Firefox (hoặc Extension trên Google Chrome), click ngay nút Vault to, đỏ dễ thấy:

Mở Vault (kho chứa mật khẩu của Lastpass)

Đưa bạn đến với một màn hình khá nhiều mục, nhìn vô thôi là chúng tôi cảm thấy hết muốn sử dụng Lastpass rồi, không như những ngày đầu đơn giản của nó nữa:

Click vào Các tuỳ chọn nâng cao, click tiếp Export trong menu hiện lênfile CSV

Bạn sẽ được một file CSV chứa toàn bộ mật khẩu của bạn. Có thể mở xem bằng Excel được, hoặc mở bằng trình soạn thảo văn bản thô như Notpad cũng có thể xem được.

Dữ liệu này lát nữa sẽ import vào Bitwarden thay cho việc bạn sẽ phải nhập thủ công hoặc copy & paste vào Bitwarden. À, mà bạn có thể xoá bỏ những thứ không còn dùng trong file CSV khi bạn xem nó để nó gọn nhẹ hơn, tránh import dữ liệu rác không hữu ích vào Bitwarden.

Phần hai: sử dụng Bitwarden như một pờ-rồ

Phần này chúng tôi mô tả 2 cách sử dụng, nếu bạn là người sử dụng bình dân thông thường, không phải dân CNTT thì có thể dừng lại ở cách 1 là đủ phê rồi, dư xài và không cần làm gì rắc rối. Nhưng nếu bạn là dân học CNTT hoặc tự tin rằng bạn có đủ kỹ năng IT như một ngôi sao văn phòng mà chỉ dừng lại ở cách 1 thì chúng tôi… thè lưỡi ra, lêu lêu bạn.

Cách 1: dùng cho người dùng phổ thông, thông thường

Giả sử bạn sử dụng trình duyệt Google Chrome, mở trang web này https://chrome.google.com/webstore/category/extensions lên rồi tìm kiếm từ Bitwarden, ra như sau là chính chủ:

Cài Extension Bitwarden
Tìm thấy Bitwarden Extension trên kho Chrome Web Store của Google

Tới đây bạn có lẽ biết cách cài, nếu không biết nhìn đâu đó có nút Add to Chrome thì click để cài. Cài xong bạn sẽ nhfin thấy biểu tượng tấm khiên nửa xám nửa trắng trên khu vực Extension của Chrome. Nếu không nhìn thấy, click vào biểu tượng mảnh ghép và tìm trong danh sách rồi pin biểu tượng Bitwarden ra bên ngoài để tiện sử dụng.

Khởi tạo tài khoản Bitwarden
Các thông tin cần thiết cho một tài khoản

Chỉ mất 15 đến 20 giây điền thông tin, Submit là bạn đã có tài khoản Bitwarden. Sau khi có tài khoản Bitwarden là có thể đăng nhập sử dụng ngay. Nhập Master password thành công, lập tức biểu tượng Bitwarden trên trình duyệt sẽ đổi màu, nền màu xanh dương ngay, cho thấy tình trạng đăng nhập thay vì xám là chưa đăng nhập hoặc đã thoát.

Giờ đây, bạn đã có thể sử dụng Bitwarden. Đăng nhập https://vault.bitwarden.com/ với tài khoản vừa tạo để import file CSV (nếu có) từ kết quả xuất ra từ Lastpass. Lần đầu tiên đăng nhập, Bitwarden sẽ hiện hướng dẫn bạn xác thực lại email để có thể sử dụng các tính năng.

Từ giờ trở đi, mỗi khi bạn tạo tài khoản và/ hoặc đăng nhập, Bitwarden sẽ hiện lên để hỏi bạn có lưu mật khẩu hay không.

Cách 2: bạn là dân IT? Thử sức cài cắm phức tạp chơi cho vui

Vì Kacbt sử dụng hệ điều hành Ubuntu trên môi trường Desktop và các hệ điều hành họ Linux cho môi trường server, hosting nên truy cập hướng dẫn từ chính chủ Bitwarden để triển khai môi trường hoạt động.

Hướng dẫn tự triển khai Bitwarden

Nếu bạn sử dụng Windows, bạn truy cập Hướng dẫn để có thể làm theo. Vì việc khá phức tạp nên có thể bạn làm như chúng tôi: in bản PDF ra và nghiền ngẫm, vừa đọc giấy để hiểu, sau đó gõ lệnh hoặc thao tác chuột trên máy tính.

Chúng tôi chỉ xin tóm tắc lại các bước làm mà chúng tôi đã trải qua để bạn có thể hình dung, còn chi tiết, cứ theo tài liệu Bitwarden như 2 link đã giới thiệu ở trên.

  1. Kiểm tra yêu cầu về môi trường phần cứng có đáp ứng? Nếu chưa đáp ứng thì tìm kiếm, đầu tư để đáp ứng hoặc dừng ngay cuộc chơi từ đầu vì không theo nổi. Chúng tôi có vài máy chủ chạy Linux với 32GB RAM, ổ cứng tới hơn 1TB nên dư sức để thử nghiệm.
  2. Nếu dùng Windows cài Docker Desktop, nếu Linux cài Docker Engine và Docker Compose để làm môi trường cho Bitwarden hoạt động. Không nên tự cài thủ công Bitwarden trừ khi bạn là một chuyện gia giỏi về DevOps.
  3. Thực hiện cài đặt Bitwarden.
  4. Cấu hình sau cài đặt
  5. Khởi động Bitwarden để sẵn sàng quản lý mật khẩu của bạn.

Không giấu gì bạn đọc, Kacbt mất gần một tuần mới có thể thực hiện xong. Hiện tại rất hài lòng với quản lý mật khẩu “nhà làm” dựa trên “nguyên liệu làm món trà sữa Bitwarden”.

phpMyAdmin dùng quản trị cơ sở dữ liệu MySQL hoặc MariaDB

MySQL, MariaDB được dùng rất phổ biến để làm cơ sở dữ liệu chính thức cho các dự án nguồn mở, các trang web dùng ngôn ngữ lập trình PHP, Python. Cơ sở dữ liệu này rất thường đi chung với PHP đến mức tạo thành thuật ngữ LAMPP/ LEMP stack. PHP thì là một ngôn ngữ lập trình khá bẩn bựa, khi mà số lập trình viên viết mã mức nghiệp dư rất đông đảo dẫn đến một ca khá hài hước: người viết code không có khả năng đánh lệnh để làm việc với dữ liệu. Công cụ GUI cho MySQL lại không có sẵn hoặc mua đắt tiền, cũng như kết nối từ client lên server từ xa lại không phải là cách dùng phổ biến khi dùng MySQL, MariaDB. Đó chính là lý do khởi đầu để rồi phpMyAdmin trở thành một đế chế.

phpMyAdmin có giao diện như thế nào?

Khẩu hiện của phpMyAdmin đó là “mang MySQL lên Web” (Bringing MySQL to the web), và họ không hề hô khẩu hiệu tí nào. phpMyAdmin là một mã nguồn mở được tích hợp như công cụ mặc định để quản trị MySQL/ MariaDB trên các web panel thông dụng dùng ở shared hosting của hàng ngàn nhà cung cấp hosting khắp thế giới.

Cửa sổ đăng nhập phpMyAdmin

Ngay sau đăng nhập, một màn hình được chia 2 phần: một dải bên trái liệt kê các cơ sở dữ liệu đang có với quyền của người dùng vừa đăng nhập, và phần hiển thị lớn bên phải làm màn hình hiển thị, thao tác, nhập liệu chính.

Màn hình chính phpMyAdmin

Nếu bạn là dân nghiệp dư, chỉ là làm web kiểu cài đặt WordPress thì cũng nên biết sơ qua một phần mềm dùng để thao tác với cơ sở dữ liệu luôn loanh quanh các thao tác CRUD (create – tạo, read – đọc, update – sửa/ cập nhật, delete – xoá) hoặc gọi nhanh là tạo, đọc, sửa, xoá. Vậy thì, phpMyAdmin cung cấp các chức năng này, nó giống bảng điều khiển của thiết bị mấy móc vậy. Trong khi đó MySQL hoặc ariaDB là phần động cơ, lõi của máy móc.

Các thành phần chính của phpMyAdmin

(1) cho bạn biết bạn đang thao tác trên cơ sở dữ liệu, cái này rất quan trọng đối với những người có nhiều cơ sở dữ liệu giống nhau, mỗi cái tương ứng với một website, không chú ý thao tác nhầm có thể nguy hiểm.

(2) thanh menu cung cấp tất cả chức năng liên qua đến CRUD và xem thông tin mọi mặt của MySQL và của môi trường server, của bản thân phpMyAdmin.

(3) đến (8) là những cửa sổ thông tin cho biết một số thứ người dùng thường cần biết, xem được ngay mà không cần phải lục lọi trong hệ thống menu (2) phức tạp.

Ngoài ra, còn có một thanh ở chân trang màn hình, ở đó có thể là trạng thái hoặc lời cảnh báo hệ thống đang có vấn đề gì đó nghiêm trọng cần khắc phục, xử lý.

Làm quen với phpMyAdmin kiểu thực hành cho dân chưa biết gì

Sử dụng phpMyAdmin trong thực tế không cần mất tiền, bạn chỉ cần có tin thần hỏi hỏi, rất nhiều “phòng thực hành ảo” trên mạng hoàn toàn miễn phí, đủ chức năng để bạn luyện tập. Nào, chúng ta thử ngay và luôn nhé.

Truy cập vào trang https://demo.phpmyadmin.net/STABLE/index.php , ở mục Username: điền root rồi bấm nút Log in bên dưới (cuối trang). Bạn có thể chọn tiếng Việt trên đó nếu không tự tin với tiếng Anh. Chúng tôi khuyên cứ để tiếng Anh vì vọc IT mà tiếng Việt có nhiều khi không hiểu được, từ ngữ nghe cứ xa lạ.

Thử tạo một cơ sở dữ liệu mới, đặt tên luôn là tiếng Anh hoặc việt không dấu, dùng chữ thường, không chứa khoảng trắng, không ký tự đặc biệt, không bắt đầu bằng con số.

Các bước tạo một cơ sở dữ liệu rỗng trên phpMyAdmin

Lần lượt thực hiện các bước như trên hình, chỉ lưu ý (3) luôn luôn chọn như vậy về sau khi bạn sử dụng trong thực tế vì Unicode gần như là bảng mã chuẩn mực cho các nội dung hỗ trợ mọi ngôn ngữ trên thé giới hiện nay.

Sau (4), một thông báo No tables found in database. hiện ra, đây không phải là lỗi hay vấn đề gì nghiêm trọng cả, bởi vì cơ sở dữ liệu mới tạo ra là rỗng hoàn toàn. Nếu bạn thực hành về cơ sở dữ liệu quan hệ bạn có thể tiếp tục tạo các bảng, các trường (cột) dữ liệu. Còn nếu chỉ là dân nghiệp dư, tới đây xem như xong, phần còn lại có thể là bạn import dữ liệu có sẵn vào hoặc phần mềm khi cài đặt sẽ làm giúp bạn.

Thao tác với phpMyAdmin cho dân làm Web

Xin nói luôn là ở đây chỉ hướng dẫn ở mức nghiệp dư, bạn đã là dân chuyên nghiệp hoặc đi chỗ khác chơi hoặc gửi bài thêm cho chúng tôi, đừng có đọc rồi phàn nàn rằng bài viết không phù hợp với khẩu vị nhé.

Trong web panel của bạn (chúng tôi nghĩ rằng hoặc bạn sử dụng cPanel hoặc DirectAdmin) mở phpMyAdmin ra, dưới đây minh hoạ với cPanel:

Truy cập phpMyAdmin từ/ trong cPanel
Truy cập phpMyAdmin trong DirectAdmin

Trên màn hình chính DirectAdmin đánh mắt sang bên phải, góc trên có mục Quick Link xem có phpMyAdmin ở đó thì click cho nhanh.

Bạn thử tạo một cơ sở dữ liệu rỗng rồi Import dữ liệu có sẵn vào xem sao nhé. Thao tác khá dễ, trông giống như sau:

Import dữ liệu sinh viên, dùng phpMyAdmin

Hãy tìm kiếm dữ liệu với các từ khoá được gọi ý như là MySQL dump data sample, sql file MySQL for practices, hoặc vào đây https://www.mysqltutorial.org/mysql-sample-database.aspx

Vậy là bạn đã có một thoáng lướt qua một phần mềm quản trị cơ sở dữ liệu trên nền Web rất thông dụng, dễ sử dụng. Có câu hỏi nào, mạnh dạn đăng ký thành viên và thảo luận nhé.

Làm một con Web server tại nhà với XAMPP

Dân làm web dạo không thể không biết đến XAMPP. Nó gần như là cái xe máy đối với người dân vậy.

Sự điên rồ và quái dị nhất, mạnh mẽ nhất của XAMPP đó là nó có phiên bản chạy cho cả máy tính Windows, MacOS (máy tính quả táo Apple), và ngay cả bạn dùng hệ điều hành họ Linux bạn vẫn dùng XAMPP ngon lành.

Chỉ có điều, dân dùng Linux thường tin rằng họ đủ trình để tự cài cắm này nọ nên cũng ít dùng XAMPP. Nếu dùng, họ cài trên Windows khi máy có nhiều hơn một hệ điều hành hoặc họ có máy khác dùng Windows, hiếm khi cài trên Linux.

Cài đặt XAMPP ngay và luôn

Chú ý: chúng tôi cố ý để hình và đoạn văn hướng dẫn lẫn lộn, thứ tự hơi lộn xộn. Điều này có hơi gây khó chịu nhưng đó không phải là không có dụng ý đâu nhé: chúng tôi muốn bạn phải động não và chú tâm, khi làm là hiểu cái đang làm, tránh học vẹt.

Tải về XAMPP làm web dạo
Tải về phần mềm XAMPP
Giao diện màn hình đối thoại cài đặt XAMPP
Sửa đường dẫn thành ổ D: (nếu máy chỉ có ổ C, bạn để nguyên)
XAMPP đang cài đặt, thực hiện chép file vào ổ đĩa
Cài đặt XAMPP đã ở bước cuối

Các bước thực hiện:

  1. Tải XAMPP từ trang https://www.apachefriends.org/download.html (nên chọn phiên bản nằm ở giữa, không mới quá/ cũ quá để tương thích với mã nguồn WordPress).
  2. Cài đặt XAMPP, bỏ chọn những cái không liên quan/ không cần thiết cho việc học làm web của bạn. Chỉ giữ lại các thành phần Apache, MySQL, phpMyadmin.
  3. Khởi động 2 thành phần là Apache và MySQL bằng cách bấm nút
  4. Mở trình duyệt lên, nhập http://localhost/
Tìm XAMPP trong kho phần mềm trên máy của bạn
Khởi động XAMPP

Màn hình truy cập localhost khi cài đặt thành công & khởi động thành công XAMPP:

Màn hình chào của trang web mặc định của XAMPP

Thử click phpMyAdmin trên menu ở vị trí ở hình bên trên xem có truy cập được không. Nếu thấy hiển thị lỗi, hãy comment bên dưới để chúng tôi giúp hỗ trợ.

Hoặc bạn có thể gỡ bỏ XAMPP bằng cách vào D:\xampp tìm đến file có từ Uninstall/ Uninstaller để chạy (nhớ mở XAMPP Control Panel lên để Stop Apache, MySQL trước khi chạy Uninstaller). Sau đó, download XAMPP bản Portable tại đây: https://is.gd/NBWUOc và giải nén vào đĩa D: và vào thư mục D:\xampp để chạy XAMPP Control Panel.